به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ تیرماه سال ۷۸ کمیسیون فرهنگی مجلس پنجم طرحی را به‌عنوان «اصلاحیه قانون مطبوعات» به تصویب رساند و هم‌زمان با ارسال این طرح به هیئت‌رئیسه مجلس گروه‌ها و جریان‌های اصلاح‌طلب در بیانیه‌ها و روزنامه‌ها به آن واکنش نشان دادند و بیان می‌کردند که سایه استبداد بر سر مطبوعات کشور می‌گستراند. در ادامه این بیانیه‌ها و اعتراضات روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاحات در روزنامه سلام در ۱۵ تیرماه اقدام به انتشار سندی محرمانه از وزارت اطلاعات نمود با این تیتر که «سعید امامی پیشنهاد اصلاح قانون مطبوعات را داده است» که تعجب همگان را برانگیخت؛ و منجر به توقیف روزنامه سلام شد. در ادامه همین اقدام روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاحات ۱۷ تیرماه به‌طور گسترده تعطیلی روزنامه سلام را مهمترین سوژه خبری خود قراردادند و هشدار دادند که این محدودیت شعله‌های خشم مردم را در پی خواهد داشت و دانشجویان در مقابله این اقدام ساکت نخواهند بود.
اکنون پس از ۲۲ سال که از غائله کوی دانشگاه و حمله به دانشجویان می‌گذرد، برای بررسی شرایط آن دوران میزگردی با حضور فعالان دانشجویی از جمله فاطمه علیزادنیا عضو سابق شورای مرکزی اتحادیه دفتر تحکیم وحدت، مهرگان محمدی عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه شاهد و محمد سعدی نژاد دبیر سیاسی انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه شهید بهشتی برگزار کردیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
فاطمه علیزادنیا عضو سابق شورای مرکزی اتحادیه دفتر تحکیم وحدت گفت: میتوان تاثیر و باعث واقعه ۱۸ تیر ۷۸ را فضای امنیتی بر جامعه دانست که در دوران دولت های پنجم و ششم شروع شد و خب به دنبال همین فضای امنیتی باعث شد که با چندتا شعار آزادی دولت بعدی یعنی اصلاحات را سر کار آورد که کم کم با آشفتگی ایجاد شده از همین فضای امنیتی واقعه ۱۸ تیر رخ داد.
درخصوص تفاوت های جنبش های چریکی قدیم که دانشجویان در دنیا انجام دادند با الان مقایسه کنیم را میتوان به این اشاره کرد که در قدیم به کنش و حرکت های اعتراضی و معمولا کار با اسلحه بود که الان با وجود یک فضای گفتمانی برای کنش های خشونت آمیز را کمتر و اعتراضات را کمتر کرد.
در واقع باید گفت تشکل های دانشجویی باید بتوانند مطالبات و مشکلات مردم را به گوش مسئولین برسانند و برعکس انتظارات مسئولین و روشنگری ها را به مردم بدهند و این در دهه های قبل به واسطه ارتباط بیشتر مسئولین با مردم و اینکه دانشجویان را صدای مردم میدانستند این ارتباط ها بیشتر بود اما در دهه اخیر تا مسئولین مجبور به هزینه های رسانه ای نشوند با جنبش دانشجویی ارتباط نمیگیرند و پاسخگو نیستند.
نکته ای که قابل توجه این هست که سطح محتوایی جنبش دانشجویی نسبت به سالیان گذشته در بسیاری از زمینه ها پسرفت کرده است و نوع نگاه مخاطب ها هم نگاهی سطحی شده است و به نوعی بیشتر از این که بطن و محتوا مورد توجه قرار بگیرد، شکل ظاهری و ویژگی های بصری در اولویت قرار دارد که مطمئنا این به سطح محتوای ارائه شده لطمه می زند.
مهرگان محمدی عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه شاهد گفت: اگر بخواهیم در خصوص ۱۸ تیر صحبت کنیم باید به زمانی اشاره کرد که در دولت خاتمی مجوزهای زیادی برای رسانه ها و روزنامه ها صادر شد و یک فضای افسار گسیخته ای برای رسانه ها ایجاد کرد که نظارت های بسیار ضعیفی روی آن ها می شد و باعث واردات بی‌رویه فرهنگ و تفکرات غربی شد. به دنبال آن مجلس با قانون نظارت بر مطبوعات قصد مهار این افسارگسیختگی را داشتند که نگذاشتند و به دنبال آن با ایجاد یک جو رسانه ای که در راس آنها روزنامه «سلام» که این جو رسانه ای را وارد جامعه و دانشجویان کردند که این اتفاقات رخ داد.
تاثیرات جنبش دانشجویی امروز نسبت به سال ۷۸ در بسیاری از جهات دچار رکود شده است و به نوعی نوع مطالبات جنبش دانشجویی از بطن جامعه و مردم فاصله گرفته است. در واقع گویی جنبش دانشجویی به سوی آرمان هایی حرکت می کند که نقش مردم در آن نسبت به آن سال ها کمرنگ شده است.
از جهاتی دیگر ما امروزه شاهد هستیم که تعداد افراد غیر حزب اللهی و دارای گرایش های مختلف در تشکل ها کمرنگ شده است و این سبب عدم رقابتی شدن و موازی شدن فعالیت های دانشجویی شده است به گونه ای که شاهد هستیم تعدادی زیادی از برنامه های دو تشکل همسو در یک سال تحصیلی مشابه یکدیگر و در زمان های مختلف برگزار می شود.
این باعث ضربه دیدن تشکل ها خواهد شد. پس حذف و غیر کارآمد کردن تشکل های مقابل بیشترین ضربه را به تشکل های انقلابی می زند.
جنبش دانشجویی باید این نکته را درنظر بگیرد که دغدغه لازم بین دانشجویان درخصوص استفاده کردن و بهره بردن از محتوای نشریات کاغذی وجود ندارد. ولی این موضوع نباید موجب ضربه دیدن و آسیب رسیدن به توانایی نویسندگی در افراد شود.
و در نهایت جنبش دانشجویی باید در کنار استفاده از ابزارهای نوپدید و فضای مجازی، توجه ویژه ای به برگرداندن اعتبار نوشتن و نویسندگی به عنوان یک کار فرهنگی با اصالت و اثرگذار داشته باشد.
جنبش دانشجویی باید بتواند ادبیات خاصی را ایجاد کند که هم محتوایش را به شکلی درست و اصولی ارائه دهد و هم اینکه بتواند به خوبی با مردم و بدنه دانشجویی ارتباط بگیرد.
محمد سعدی نژاد دبیر سیاسی انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه شهید بهشتی گفت: این اتفاقات در واقع میتوان برنامه ریزی دشمنان ما بعد از رحلت امام بود که درواقع یک موج براندازی ایجاد کنند و این زمانی مشخص شد که در اعتراضات دانشجویی رهبران و هدایت کنندگان اعتراضات دانشجو نبودند و علاوه بر آن فضای امنیتی این نقش دشمنان را نباید نادیده گرفت.
درخصوص تشکل های دانشجویی باید به این نکته اشاره که تشکل های دانشجویی در جامعه در دهه های قبل با حمایت از نامزدهای ریاست جمهوری نقش مهمی در انتخاب شدن آن داشتند کنشگری سیاسی بیشتری داشتند که این کنشگری تبدیل به انحراف در مسیر اصلی شد و سپس بروز اختلافات تشکل ها از همان زمان حمایت از نامزدهای ریاست جمهوری در سال ۷۶ ایجاد شد و در سال ۷۸ به اوج خودش رسید که باعث جدایی برخی تشکل ها از تحکیم شد.
امروزه نیز تشکل های دانشجویی وارد یک فضای رسانه ای گفتمانی شدند که ارتباط با کف جامعه کم شده و باید این ارتباط گیری با اقشار مختلف جامعه تقویت شود.
با ظهور شبکه های اجتماعی و رسانه های مختلف، تمرکز تشکل های دانشجویی نسبت به نشریات و علی‌الخصوص نشریات کاغذی بسیار کمرنگ شده و از این جهات در نشریات دانشجویی پسرفت هایی را شاهد هستیم.
مصاحبه از محمد کفیلی
